مکمل های کاهش وزن

چاقی، افزایش وزن، اندام متناسب کلمه هاییست که این روزها بسیار میشنویم، اما تعریف ما از چاقی ،افزایش وزن و یا وزن نرمال چیست. ابتدا شاخص توده بدنی یا را تعریف کنیم: BMI برابر است با وزن فرد بر حسب کیلوگرم تقسیم برتوان دوم قد فرد بر حسب متر.

انواع مقیاس وزن

• چاقی: تجمع بیش از اندازه چربی در بدن که سلامت مارا به خطر می اندازد. چاقی که خود دسته بندی های متفاوتی دارد اما به طور کلی افرادی که شاخص توده بدنی(BMI) بالای 30 را داشته باشند چاق تلقی میشوند.
• اضافه وزن: افرادی که شاخص توده بدنی آنها بین 25 تا 30 میباشد در این دسته قرار میگیرند.
• وزن نرمال: شاخص توده بدنی 18.5 تا 25 را گویند. اما BMI کمتر از 18.5 نیز به عنوان وزن کم در نظر میگیریم.

چاقی در دوره کنونی به یک اپیدمی تبدیل شده است، و همانند سایر اپیدمی ها بهترین راه مبارزه با آن پیشگیری است. مبارزه با این اپیدمی کار آسانی نیست و نیازمند سال ها آموزش همگانی در زمینه عادت های غذایی و رفتاری درست است، تا همه افراد یک جامعه در وزن متعادل خود قرار بگیرند. اینکه چرا چاقی به عنوان یک بیماری تلقی میشود به این علت است که چاقی عامل بسیاری از بیماری های خطرناک و مزمن است. بنابراین اگر به سلامت خود و اطرافیان خود اهمیت میدهید باید مسئله را جدی بگیرید.

مهم ترین فاکتورهایی که به ما کمک میکنند به وزن ایده آل برسیم

رژیم غذایی سالم (رژیمی که تمامی مواد مورد نیاز را بر اساس کالری مورد نیاز هر فرد در طول روز به او برساند)، ورزش کردن که برای سلامت جسم و روح ما مفید است. در کل یک سبک زندگی سالم که به تمام جنبه های زندگی ما اهمیت داده شود ( استراحت کافی، داشتن روابط اجتماعی خوب همگی از مولفه های یک سبک زندگی درست است) و اما همه ما همیشه وقتی به بحث کاهش وزن فکر می کنیم آسان ترین راه و سریع ترین نتیجه را می خواهیم به دست آوریم.

همه ما در ذهن به دارویی فکر میکنیم که با مصرف آن بتوانیم خیلی زود به وزن ایده آل برسیم. در همین جا باید بگویم همچین چیزی فقط در فیلم های علمی تخیلی پیدا میشود. داروها و مکمل هایی وجود دارند که صرفا برای کمک به پروسه کاهش وزن است و همه آنها زمانی تاثیر مناسب را دارند که رژیم غذایی و نیز ورزش کردن هم در کنار آنها باشد. همه ما در تمامی رسانه ها و در طول زندگی روزمره با تبلیغات زیادی در مورد داروها و مکمل های لاغری مواجهه داریم. اما اینکه چقدر اطمینان کنیم مسئله مهمی است. چندین نکته که حائز اهمیت است این است که اگر شما تصمیم به استفاده از این داروها یا مکمل ها گرفته اید حتما با پزشک و یا داروساز خود مشورت کنید و نیز فقط و فقط از مکان های معتبر یعنی داروخانه ها خریداری شود.

هیچ وقت فریب تبلیغاتی که عبارت داروی گیاهی کاملا بی ضرر را به کار می برند را نخورید. داروهای گیاهی بسیاری هستند که عوارض جدی را برای فرد ایجاد می کنند و یا اصلا حاوی ترکیبات دیگری میباشند که در لیبل آن ها ذکر نشده است. که در طول سال های قبل بسیاری از آنها از بازار دارویی جمع شده اند. و به یاد داشته باشیم که اگر ما هر بیماری دیگری داریم و دارو مصرف می کنیم حتما نسبت به مشاوره با پزشک و داروساز جدی تر باشیم چرا که این افراد نسبت به عوارض و تداخلات دارویی مستعد تر هستند.

مکمل ها و ترکیباتی که در کاهش وزن کمک میکنند

این مکمل ها معمولا با 3 مکانیسم کلی کاهش اشتها، کاهش جذب چربی ها و نیز افزایش چربی سوزی به ما در کاهش وزن کمک می کنند.

• گارسینیا کامبوجیا: پوست میوه این گیاه حاوی ترکیبی به نام هیدروکسی سیتریک اسید میباشد، که این ماده همان ترکیبی است که به عنوان قرص لاغری به فروش میرسد، مکانیسم اثر آن را احتمالا مربوط به اثر مهار کنندگی آن بر رو یکی از آنزیم های تولید کننده چربی و نیز افزایش غلظت سروتونین و کاهش اشتها می دانند. نتایج مطالعات اثر بخشی این ترکیب متفاوت بوده است و به طور کلی اثر آن به تنهایی زیاد نیست، و حتما باید با ورزش و رعایت رژیم غذایی همراه باشد. اثر آن به تنهایی معادل کاهش وزنی در حدود یک کیلوگرم پس از چند هفته استفاده بوده است. عوارض آن معمولا مربوط به ناراحتی های گوارشی میباشد.
• کافئین: این ترکیب به صورت طبیعی در قهوه، چای سبز و شکلات تلخ وجود دارد، و نیز به بسیاری از نوشیدنی ها و غذاهای پروسس شده هم اضافه میشود. در مطالعات کوتاه مدت دیده شده که کافئین سرعت متابولیسم بدن را 3 تا 11 درصد  و نیز چربی سوزی را تا 29 درصد افزایش میدهد و همچنین دیده شده که در سبب کاهش وزن در انسان ها میشود. اما مقدار این کاهش خیلی زیاد نیست و توصیه شده از مصرف بیش از حد کافئین خودداری شود چرا که عوارضی نظیر بی خوابی، اضطراب و استرس و مشکلات گوارشی را به همراه دارد.
• Raspberry ketones: رزبری یک گیاه از خانواده تمشک هاست. میوه های آن حاوی ترکیباتی به نام کتون ها هستند که عامل بوی مشخص آنها میباشد. ترکیبات سنتز شده مشابه کتون های رزبری به عنوان مکمل های لاغری استفاده می شود. مکانیسم اثر آن را مربوط به افزایش سوختن چربی ها در سلول و نیز افزایش سطح هورمونی به نام آدیپونکتین که با کاهش وزن در ارتباط است می شود. مطالعاتی نشان داده است که رزبری می تواند جلوی افزایش وزن را میگیرد. اما هنوز  مطالعات بیشتری برای بررسی اثر دقیق آن در انسان ها نیاز است.
• عصاره دانه قهوه سبز: دانه قهوه سبز در واقع همان دانه های قهوه میباشد که برشته نشده اند. دو ترکیب موجد در این دانه ها وجود دارد که اثرات مربوط به کاهش وزن را مربوط به آنها میدانند:کافئین و اسید های کلروژنیک .که کافئین موجب افزایش چربی سوزی و نیز لسید های کلروژنیک سبب کاهش هضم و جذب کربوهیدرات ها در دستگاه گوارش می شود. چندین مطالعه نشان داده است که عصاره قهوه سبز موجب کاهش وزن میشود. مطالعات کاهش وزنی در حدود 2.5 کیلوگرم در مقایسه با دارونما را نشان داده اند علاوه بر این این دانه ها اثرات مفید دیگری دارنداز جمله سبب کاهش سطح قند خون و کنترل فشار خون میشود و نیز حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان هاست . عوارض مشابه کافئین است که وقتی در مقادیر بالا استفاده شود رخ میدهند و نیز ممکن است اسهال ایجاد کنند.
• گلوکومانان: یک نوع فیبر است که در ریشه گیاه elephant yam یا سیب زمینی پافیلی یافت میشود. گلوکومانان در معده با جذب آب متورم شده و الت ژلی ایجاد می کند و سبب ایجاد احساس پری و در نتیجه مصرف کمتر غذا میشود. مطالعاتی نشان داده اند که مصرف گلوکومانان به همراه رژیم غذایی سبب کاهش وزنی به اندازه 3.5 تا 4.5 کیلو گرم در مدت 5 هفته شده است. این ترکیب فواید دیگری هم از جمله افزایش باکتری های مفید روده، کاهش میزان چربی خون و نیز بهبود یبوست دارد. عوارضی که ممکن است با آن تجربه کنید شامل نفخ و عارغ زدن است و اینکه در مصرف همزمان آن با داروهای دیگر تداخل وجود دارد و مانع از جذب آنها میشود. مصرف آن باید نیم ساعت قبل از وعده غذایی و با یک لیوان آب باشد.
• عصاره چای سبز: یکی از اجزای معروف بسیاری از مکمل های لاغری عصاره چای سبز است و این به علت مطالعات زیاد بر روی ترکیب اصلی آنتی اکسیدان آن یعنی EGCG میباشد. مکانیسم اثر آن را مربوط به افزایش نوراپی نفرین که منجر به افزایش چربی سوزی می شود میدانند. مطالعات بسیاری نشان داده است که چای سبز منجر به کاهش وزن و چربی سوزی به خصوص در ناحیه شکم میشود. علاوه بر این به علت داشتن آنتی اکسیدان خواص مفید بسیار دیگر هم دارد.
• کیتوزان: یک نوع کربوهیدرات است که در پوسته خارجی سخت پوستان وجود دارد که مانع از جذب چربی و کلسترول از دستگاه گوارش میشود. از بخشی آن مانند سایر مکمل ها به تنهایی ناچیز بوده است و حتما باید با ورزش و رژیم غذایی همراه باشد.
• کرومیوم: یک ماده معدنی است که سبب افزایش هورمون انسولین در بدن میشود. این هورمون به سبب تبدیل غذا به انرژی میشود و نیز جهت ذخیره کربوهیدرات، چربی و پروتئین نیاز است. گفته میشود که کرومیوم سبب کاهش اشتها، افزایش چربی سوزی و نیز افزایش توده ماهیچه ای میشود. درمطالعات اثر بخشی کاهش وزن ناشی از آن زیاد نبوده بنابراین به تنهایی توصیه نمیشود و نیز در بیماری که مشکل کلیوی دارند نباید استفاده شود.
• Conjugated linoleic acid CLA یکی از اسید های چرب سالم است که در چربی ها و غذاهای حیوانی مانند کره و پنیر هم وجود دارد. این ترکیب سبب کاهش اشتها و تقویت متابولیسم و چربی سوزی میشود. مطالعات کاهش وزن 200 گرم در هفته به مدت 6 ماه را با مصرف آن دیده اند و نیز نسبت به دارونما اثربخشی داشته است. اما مصرف طولانی مدت آن به علت عوارض احتمالی توصیه نمیشود.
• 7-keto-DHEA: این ترکیب که به صورت طبیعی در بدن وجود دارد سبب تقویت متابولیسم و چربی سوزی و مصرف کالری بیشتر میشود. مطالعات نشان داده است که افرادی که این ترکیب را گرفته اند در مقایسه با گروه دارونما کاهش وزن واضح و مشخصی داشته اند که این نشان دهنده اثربخشی این ترکیب است. اما محققین هنوز به دنبال دلایل و شواهد بیشتری برای اثبات اثر بخشی آن هستند.