خمیر دندان | انواع خمیر دندان

خمیر دندان:

خمیردندان­ها به شکل خمیر یا ژل فورمولاسیون می­شوند. علی رغم انواع مختلف خمیر دندان که وجود دارد مواد تشکیل دهنده پایه ای همه خمیردندان ها تقریبا ثابت است و عبارت ­اند از:

Abrasive agent یا ماده ساینده :

این ترکیبات به کنده شدن بقایای غذا و باکتری­ها و غیره که به دندان چسبیده اند کمک می­کنند. کربنات کلسیم، سیلیکات کلسیم از جمله مواد abrasive در ترکیب خمیردندان­ها هستند.

طعم دهنده :

این طعم دهنده شامل شیرین کننده های مصنوعی مانند ساخارین معمولا برای طعم بهتر خمیر دندان­ها به آن­ها اضافه می­شود. همچنین عصاره هایی نظیر عصاره نعنا، دارچین، لیمو و غیره نیز به آن­ها اضافه می­شود.

Humectants یا عوامل مرطوب کننده :

خمیر دندان­ها معمولا حاوی ترکیبات مرطوب کننده نظیر گلیسرول هستند تا مانع از خشک شدن دهان توسط خمیردندان شوند.

Thickener یا همان عامل قوام دهنده :

که به خمیردندان جهت ایجاد بافت و قوام درست خمیر به آن اضافه می­شود.

Detergent یا پاک کننده :

کف ناشی از خمیردندان حاصل دترجنت­هایی نظیر سدیم لوریل سولفات و غیره است.

انواع خمیردندان:

خمیر دندان­های فلوراید دار :

در انتخاب خمیردندان مهمترین عاملی که دخیل است داشتن فلوراید و نیز مقدار کافی آن است. باکتری­های موجود در دهان از مواد قندی تغذیه می­کنند و در طول فرآیند تغذیه آن­ها اسید تولید می­شود که این اسد موجب تخریب دندان می­شود. فلوراید با 2 مکانیسم از دندان حفاظت می­کند. اول اینکه فلوراید سبب حفاظت از مینای دندان در برابر این اسید می­شود و دوم اینکه فلوراید سبب ترمیم پوسیدگی­های جزئی دندان می­شود و از پیشرفت آن­ها جلوگیری می­کند.

بنابراین داشتن حداقل1000 ppm  فلوراید لازم است و اما اپتیمم مقدار آن 1450 ppm  در خمیردندان بزرگسالان لازم و ضروری است. حتی اگر شما در مناطقی زندگی می­کنید که سطح فلوراید آب آشامیدنی بالاست بازهم داشتن این د از فلوراید در خمیردندان لازم است و محتوای فلوراید دندان را افزایش می­دهد.

خمیر دندان­های ضد رسوب و پلاک :

همه افراد لایه­ای از باکتری را بر روی سطح دندان دارند که به آن پلاک می­گویند اگر با رعایت بهداشت مناسب دندان نتوانیم این پلاک­ها را از بین ببریم این پلاک ها سخت شده و رسوب روی دندان و زیر لثه ایجاد می­کنند و علاوه بر آسیب به دندان سبب بیماری­های لثه هم می­شوند. ترکیبات مختلفی در خمیردندان وجود دارد که از ایجاد رسوب جلوگیری می­کنند ازجمله: پیروفسفات و زینک سیترات که از نظر علمی اثرات آن­ها اثبات شده است. بعضی از خمیردندان­ها حاوی یک نوع آنتی­بیوتیک به نام تریکلوزان(triclosan) هستند که سبب از بین رفتن باکتری­های دهان می­شود. خمیردندان­هایی که حاوی چندین نوع ماده ضد پلاک هستند اثربخشی بیشتری در مقابله با آن دارند.

خمیردندان برای دندان­های حساس :

افرادی که به راحتی دندان­هایشان تحریک می­شود مثلا در مواجه با مواد غذایی گرم و سرد احساس درد برایشان ایجاد می­شوند باید به دنبال استفاده ازخمیردندان­های مناسب دندان­های حساس بروند. این خمیردندان­ها حاوی ترکیباتی نظیر پتاسیم نیترات یا استرانسیوم کلراید هستند این دو ترکیب سبب بلوک عصب ­های دندان می­شوند و حساسیت آن­ها را کاهش می­دهند برای گرفتن نتیجه مناسب میتوان تا 4 هفته از این نوع خمیردندان­ها استفاده کرد.

خمیردندان­های سفید کننده :

همانطور که از اسمشان پیداست این دسته سبب سفید شدن دندان­ها می­شوند. این دسته معمولا با دوحالت سبب سفیدی دندان می­شوند.1) حاوی مواد abrasive هستند که سبب پولیش دندان­ها شده و لکه های روی دندان را از بین می­برد. 2) پراکسید یا سایر مواد شیمیایی که سبب انحلال لکه ها در خود می­شوند. بعضی از خمیردندان­های سفید کننده حاوی ماده شیمیایی به نام blue covarine هستند که سبب ایجاد یک نوع توهم بینایی می­شوند که دندان­ها راکمتر زرد ببینیم. برای اثربخشی مناسب از این نوع خمیردندان­ها استفاده  2تا 6 هفته ای توصیه می­شود. اما اگر مشکل دندان رفع نشد باید برای بررسی بیشتر به دندان پزشک مراجعه کنید. همچنین این خمیردندان­ها چون مواد ساینده قوی تری در آن­ها به کار رفته است می­توانند سبب حساسیت در دندان­ها شوند. بنابراین در صورت حساس شدن دندان­ها استفاده از آن­ها را قطع کنید.

خمیر دندان مخصوص کودکان :

اصلی­ترین تفاوت بین خمیردندان کودکان و بزرگسالان مقدار فلوراید آن­هاست که مقدار فلوراید در خمیردندان کودکان کمتر است. دریافت بیش از حد فلوراید در کودکان موجب ایجاد نقاط سفید رنگ کوچکی بر روی دندان شود که به آن فلوروزیس می­گویند. استفاده از خمیردندان در کودکان از زمانی که دندان­ها شروع به رویش می­کنند و به عبارتی پدیدار می­شوند توصیه می­شود اما حجم خمیر و سایز مسواک باید متناسب باشد و مطمئن شویم که خمیر را نمی ­بلعد. اما قبل از رویش دندان­ها صرفا تمیز کردن لثه با یک پارچه نرم و تمیز و مرطوب کافی است. در سنین 2 تا 5 سالگی هم استفاده از خمیردندان کودکان به مقدار کم و نیز باید با کمک والدین باشد تا نبلعیدن خمیر جلوگیری شود. از سن 6 سالگی به بعد با مشورت با دندان پزشک کودک می­تواند از خمیردندان بزرگسالان استفاده کند.